Po wszczęciu postępowania egzekucyjnego komornik podejmuje czynności mające na celu wyegzekwowanie należności.
Matylda Burczyńska-Radym
Polski Związek Windykacji
Warunkiem wszczęcia egzekucji jest złożenie u komornika wniosku egzekucyjnego wraz tytułem wykonawczym. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności.
Tytułami egzekucyjnymi są m.in.:
• orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem,
• orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu,
• inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej.
Do egzekucji ze wspólnego majątku wspólników spółki cywilnej konieczny jest tytuł egzekucyjny wydany przeciwko wszystkim wspólnikom.
Tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim jest podstawą do prowadzenia egzekucji z jej majątku osobistego oraz pobranego wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych z prowadzenia przez nią działalności zarobkowej oraz z korzyści uzyskanych z jej praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy. Do egzekucji z majątku objętego wspólnością majątkową potrzebne jest natomiast uzyskanie klauzuli wykonalności także przeciwko małżonkowi dłużnika, którą sąd nada, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika.
Czas egzekucji długów nie jest ściśle określony i uzależniony od wielu czynników. Po wszczęciu postępowania egzekucyjnego komornik podejmuje czynności mające na celu wyegzekwowanie należności. W tym celu poszukuje majątku dłużnika poprzez wykonywanie zapytań do różnych organów (np. ZUS, CEPiK, US), czynności terenowe oraz kontakt z dłużnikiem. Po ustaleniu majątku dłużnika komornik dokonuje jego zajęcia (np. zajęcie wierzytelności, rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę), a następnie oczekuje na odpowiedzi trzeciodłużników oraz pracodawcy i ewentualne przekazanie przez nich środków pieniężnych. W przypadku ruchomości po ich zajęciu komornik wyznacza termin ich licytacji.
Najbardziej czasochłonnym i kosztownym sposobem egzekucji jest egzekucja z nieruchomości, w przypadku której konieczne jest sporządzenie przez biegłego opisu i oszacowania nieruchomości, a następnie przeprowadzenie licytacji przez sąd. Tym samym okres pomiędzy zajęciem nieruchomości a uzyskaniem środków z jej sprzedaży na licytacji wynosi co najmniej kilka miesięcy. Reasumując, czas egzekucji długów zależy przede wszystkim od stopnia wypłacalności dłużnika (im dłużnik jest bardziej wypłacalny, tym egzekucja trwa szybciej), ilości czynności podejmowanych przez komornika i ich rodzaju, a także od stopnia zaangażowania komornika w prowadzoną sprawę.
Komornikowi należy się zwrot wydatków gotówkowych poniesionych w toku egzekucji. Do wydatków tych należą m.in. należności biegłych, koszty ogłoszeń w pismach, przejazdu komornika poza miejscowość, która jest siedzibą komornika, uzyskiwania informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania egzekucyjnego, doręczenia środków pieniężnych i doręczania korespondencji. Na pokrycie tych wydatków komornik może żądać zaliczki od wierzyciela, który wniósł o dokonanie czynności, uzależniając czynność od jej uiszczenia.
Za prowadzenie egzekucji komornik pobiera od dłużnika opłaty egzekucyjne. Przy egzekucji świadczeń pieniężnych jest to zasadniczo 15 proc. wartości egzekwowanego świadczenia lub 8 proc. przy egzekucji z rachunku bankowego lub wynagrodzenia za pracę.