Finansowanie Smart City – połączone siły szansą na rozwój

Partnerstwo publiczno-prywatne (PPP) ma szansę stać się efektywnym narzędziem realizacji strategii implementacji idei inteligentnego miasta do polskich realiów.

Czym właściwie jest PPP?

Partnerstwo publiczno-prywatne jest odmienną (od tradycyjnie dotychczas stosowanej) formułą dostarczania usług publicznych. Formuła PPP zakłada odstąpienie od zasady finansowania świadczenia usług publicznych wyłącznie środkami publicznymi, a zastąpienie ich kapitałem prywatnym. W PPP, na podstawie długoterminowej umowy, partner prywatny przejmuje na siebie obowiązek finansowania przedsięwzięcia oraz odpowiedzialność za większość działań gospodarczych związanych z realizacją projektu (np. projektowanie czy budowa oraz późniejsze zarządzanie). Po stronie partnera publicznego pozostaje jednak odpowiedzialność za poziom i jakość świadczenia usługi (co zasadniczo odróżnia PPP od prywatyzacji). Taki podział praw i obowiązków pozwala na wykreowanie dla podmiotów prywatnych nowej przestrzeni osiągania dochodów, a partnerom publicznym umożliwia istotne zwiększenie skuteczności i efektywności realizacji usług publicznych, pomimo ograniczonych środków własnych.

PPP a idea Smart City

Idea Smart City dotyczy przede wszystkim technologii informacyjno-komunikacyjnych, stosowanych w celu zwiększenia interaktywności i wydajności infrastruktury miejskiej oraz jej komponentów składowych, służących dostarczaniu usług publicznych, w takich dziedzinach jak m.in.: sygnalizacja świetlna, sieci telekomunikacyjne, systemy transportu/mobilności, sieci elektryczne, sieci wodociągowo-kanalizacyjne, sieci monitoringu i bezpieczeństwa oraz inne.

Władze miast doskonale zdają sobie sprawę, że samodzielnie coraz trudniej będzie sprostać oczekiwaniom społecznym w zakresie nie tylko już infrastruktury publicznej, lecz przede wszystkim dostarczania usług publicznych na wysokim poziomie – dlatego do poprawy funkcjonowania wielopłaszczyznowych procesów miejskich starają się aktywnie włączać sektor prywatny. Jedną z najkorzystniejszych form takiej synergicznej współpracy jest właśnie partnerstwo publiczno-prywatne, którego wykorzystanie pozytywnie odpowiada jednocześnie na wyzwania Smart City związane m.in. z poprawą efektywności zarządzania usługami publicznymi dzięki zastosowaniu wiedzy, doświadczenia i innowacyjnych rozwiązań sektora prywatnego, a także tworzenia środowiska integrującego oraz aktywizującego społeczności lokalne w obszarze wspólnych inicjatyw miejskich.

Podsumowanie

PPP pozytywnie odpowiada na wyzwanie polskich miast dotyczące zaspokajania rosnących oczekiwań społecznych w zakresie dostarczania wysokiej jakości usług publicznych – zwłaszcza w dobie ograniczonych budżetów publicznych i ogromnego postępu technologicznego. PPP pozwala bowiem angażować sektor prywatny i jego kapitał, doświadczenie i przede wszystkim innowacyjne podejście – pozwalające poszukiwać najbardziej efektywnych i przyjaznych społecznie rozwiązań skupionych wokół idei Smart City.

Korzyści dla sektora publicznego:

• Strona publiczna uzyskuje dostęp do prywatnego kapitału i know-how – szczególnie w warunkach ogromnych potrzeb infrastrukturalnych oraz ograniczonych zasobów własnych, umożliwia to przyspieszenie procesu rozwoju infrastruktury i dostępności usług publicznych.
• Realizacja projektów bez obciążania długu i deficytu publicznego – przy właściwym podziale ryzyk w projekcie.
• Możliwość podziału ryzyk w projekcie PPP – każdy zajmuje się tym na czym zna się najlepiej.
• Projekty PPP są realizowane szybciej i sprawniej niż w metodzie tradycyjnej, dowiedzione zostało bowiem, że projekty PPP zdecydowanie częściej realizowane są zgodnie z ustanowionym harmonogramem i zgodnie z zaplanowanym budżetem.
• Jakość usług dostarczanych przez partnera prywatnego jest wyższa, co wynika ze zwiększonego dostępu podmiotów prywatnych do innowacyjnej wiedzy, efektów skali i doświadczeń zdobytych we wcześniejszej działalności operacyjnej o podobnym profilu.

Korzyści dla sektora prywatnego:

• Stabilny, długoterminowy kontrakt – zwłaszcza w czasach spowolnienia gospodarczego. Kontrakt z wiarygodnym partnerem jakim z pewnością jest podmiot publiczny.
• Niezależność od rocznego budżetu sektora publicznego – wynagrodzenie (jeśli wypłacane przez podmiot publiczny zapisywane jest w wieloletniej prognozie finansowej).
• Elastyczność w ustalaniu specyfikacji produktu końcowego lub usługi – to partner prywatny decyduje bowiem jakich cegieł użyje do budowy, jakie żarówki wkręci. Rozliczany jest przede wszystkim z efektów, zapisanych w umowie Standarów świadczenia usług.
• Partner prywatny ma bodźce do osiągania dobrych wyników i dostarczania usług wysokiej jakości – jeśli zapisane w kontrakcie standardy są spełniane otrzymuje uzgodnione wynagrodzenie. Pozytywną motywacją jest wynagrodzenie, zaś negatywną kary umowne.
• Możliwość generowania dodatkowych przychodów z od stron trzecich – czerpanie pożytków (np. zarządzając budynkiem wynajęcie powierzchni użytkowych).