Dojrzałość rynku franczyzy widać nie tylko w danych ekonomicznych, ale też w działaniach branży. W 2021 r. ogłoszono Kodeks Dobrych Praktyk dla Rynku Franczyzy – samoregulację, której celem jest propagowanie najwyższych standardów współpracy franczyzowej.
Dr Anna Hlebicka-Józefowicz
Szef Zespołu Doradztwa Regulacyjnego i Legislacji w Kancelarii DZP
Postanowienia Kodeksu i wynikające z nich gwarancje obejmują wszystkie etapy współpracy – od fazy przedumownej, przez wykonywanie umowy franczyzy, aż po jej rozwiązanie i rozliczenie. Na tle innych samoregulacji franczyzowych polski Kodeks wyróżnia duża szczegółowość i konkretny wymiar zobowiązań, jakie przyjmują na siebie Sygnatariusze.
Co ważne, Kodeks aktywnie współtworzy strona franczyzobiorców. Stowarzyszenia franczyzobiorców były uczestnikami prac nad Założeniami do Kodeksu i tekstem samoregulacji. Mogą też przystępować do Kodeksu w charakterze Sygnatariuszy, deklarując poparcie dla określonych w nim standardów. Zresztą wiele z nich znalazło się w Kodeksie dzięki inicjatywie franczyzobiorców – na przykład obowiązek udostępnienia przez franczyzodawcę treści umowy franczyzy na minimum 14 dni przed jej podpisaniem.
Po kilku miesiącach od jego ogłoszenia, Kodeks został podpisany przez ponad 20 Sygnatariuszy. Są wśród nich największe sieci franczyzowe. Oznacza to, że już dziś gwarancje ujęte w Kodeksie mają zastosowanie do kilkunastu tysięcy punktów franczyzowych. Miarą sukcesu Kodeksu jest też reprezentatywność grona Sygnatariuszy – jego postanowienia stosują m.in. sieci działające w branży spożywczej, odzieżowej, budowlanej, gastronomicznej i logistycznej. Takie działania, promujące dobrą współpracę franczyzową, są dzisiaj szczególnie cenne.
Po pierwsze dlatego, że coraz większa liczba przedsiębiorców dostrzega we franczyzie potencjał skalowania swojej działalności i budowania wartości marki. Dziś duża część franczyzodawców to firmy z sektora MŚP. Dla nich Kodeks może być źródłem gotowych rozwiązań, które gwarantują wysoki standard współpracy już na starcie.
Po drugie – w niepewnych czasach franczyza ujawnia wiele zalet. Rosnąca inflacja, zakłócenia w łańcuchach dostaw, skutki ograniczeń związanych z pandemią COVID-19 i trudne do przewidzenia skutki konfliktu zbrojnego na terytorium Ukrainy – w obliczu tych wyzwań franczyza okazuje się formatem elastycznym i odpornym.
Z perspektywy wielu przedsiębiorców, zwłaszcza najmniejszych, działanie w ramach sieci może być źródłem bezpieczeństwa i stabilności coraz trudniejszych do osiągnięcia w pojedynkę.