Przemysław Sobański
Senior Policy Analyst, FPPE. Przez ponad 15 lat zdobywał doświadczenie w ministerstwach Gospodarki, Środowiska, Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Rozwoju i Technologii, zarówno na stanowiskach doradczych, jak i zarządzających. Uczestniczył w procesach negocjacyjnych na poziomie ONZ, UE oraz współtworzył wiele rządowych analiz i dokumentów strategicznych przede wszystkim dotyczących obszarów transformacji do gospodarki niskoemisyjnej, polityki przemysłowej oraz innowacji. W Fundacji zajmuje się m.in. tematyką elektryfikacji flot oraz ciężkiego transportu drogowego.
Elektryfikacja transportu jest jednym z najważniejszych elementów, które umożliwią wypełnienie światowego zobowiązania wynikającego z Porozumienia paryskiego przyjętego przez ONZ i ratyfikowanego także przez Polskę. W ramach niego sygnatariusze zgodzili się ograniczyć wzrost globalnej temperatury znacząco poniżej 2°C niż względem poziomu przedindustrialnego, a docelowo nie więcej niż 1,5°C, żeby wypełnić ten cel Unia Europejska w ramach Zielonego Ładu (ang. Green Deal) i pakietu Fit for 55 uzgodniła zobowiązanie do obniżenia emisji gazów cieplarnianych o 55 proc. względem ich poziomu z 1990 r. do 2030 r. oraz osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
Aktualnie transport odpowiada za ok. 25 proc. emisji UE, wyprzedzając nawet sektor produkcji energii, z czego za ponad ¾ odpowiada transport drogowy. Potrzeba elektryfikacji transportu jest zatem jednoznaczna, a szczególną rolę w tej kwestii mają do odegrania biznes i proces elektryfikacji flot służbowych. Wg. przygotowanego przez europejskie stowarzyszenie przemysłu elektroenergetycznego Eurelectric oraz E&Y raportu1 elektryfikacja flot mogłaby obniżyć aż połowę emisje z transportu drogowego w Unii Europejskiej.
Na potrzebę przyspieszenia elektryfikacji flot firmowych w Unii Europejskiej zwraca także uwagę Europejska Federacja Transportu i Środowiska (Transport & Environment)2. Na 10 sprzedawanych obecnie w UE nowych samochodów osobowych aż 6 to pojazdy służbowe, przy czym zdecydowana większość z nich to auta spalinowe. Samochód elektryczny wyprodukowany w ubiegłym roku generuje w ciągu swojego cyklu życia średnio trzykrotnie mniej emisji dwutlenku węgla niż pojazd spalinowy3. Szacunki mówią, że redukcja emisji z sektora transportu drogowego już na poziomie 10 proc. rocznie bardzo znacząco wpłynęłaby na zwiększenie szans na osiągnięcie przyjętego przez UE celu redukcji emisji na rok 2030. Warto jednak pamiętać, że za rozwojem zeroemisyjnego towarowego transportu drogowego przemawiają nie tylko argumenty środowiskowe, ale również ekonomiczne.
Nie ma wątpliwości co do tego, że inwestycja we flotę samochodów elektrycznych wymaga aktualnie większych środków finansowych, w porównaniu z flotą samochodów spalinowych. Tym niemniej zauważalne są istotne trendy w zakresie obniżenia kosztów utrzymania i serwisowania „elektryków”, co może znacznie przyczynić się do szybszej amortyzacji kosztów inwestycyjnych. W połączeniu z systemami wsparcia i zachętami oferowanymi zarówno firmom, jak i klientom indywidualnym przez sektor publiczny zarówno na poziomie UE, jak i w wielu europejskich krajach (w Polsce np. program Narodowego Funduszu i Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „Mój Elektryk”), stwarza to możliwości znacznego obniżenia całkowitych kosztów posiadania floty samochodów elektrycznych.
Ważną rolę mają do odegrania także firmy leasingowe, przede wszystkim ze względu na swój znaczny wpływ na to jakimi pojazdami poruszają się kierowcy samochodów służbowych oraz właściciele mniejszych firm. Biorąc pod uwagę ambitne deklaracje dotyczące stopnia elektryfikacji samochodów płynące m. in. z sektora ich producentów, to potencjał firm leasingowych do tej pory pozostaje niestety jednak praktycznie niewykorzystany. Tym bardziej, że największe europejskie firmy leasingowe w ciągu ostatnich pięciu lat zwiększyły swoje zyski o nieomal 60 proc., a obecnie w ciągu standardowego okresu leasingowania zarabiają średnio nieomal 2000 EUR na każdym pojeździe. Należy także pamiętać, że elektryczne auta poleasingowe mogą w znaczący sposób poszerzyć rynek używanych pojazdów w Polsce, czyniąc je bardziej dostępnymi dla osób fizycznych. Co ważne, są to samochody z pełną historią serwisową i przebiegową, czego najczęściej nie można powiedzieć o pojazdach importowanych z innych krajów.
1 https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_gl/topics/energy/ey-accelerating-fleet-electrification-in-europe-28012021-v2.pdf
2 https://www.transportenvironment.org/discover/the-corporate-cars-problem-and-what-europe-can-do-about-it/
3 https://www.transportenvironment.org/discover/how-clean-are-electric-cars/