Jak wygląda różnorodność w miejscu pracy w praktyce?
Dr hab. Elwira Gross-Gołacka
Kierownik Zakładu Teorii i Metod Organizacji Katedry Teorii Organizacji i Zarządzania Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Absolwentka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania oraz Wydziału Prawa i Administracji i Centrum Studiów Europejskich im. Jeana Monneta
Badania przeprowadzone przez McKinsey wśród 366 firm z różnych branż w Kanadzie, Ameryce Łacińskiej, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych wykazały, że firmy o większym zróżnicowaniu ze względu na rasę, pochodzenie etniczne czy płeć uzyskują lepsze wyniki finansowe.
Jak wygląda zarządzanie różnorodnością?
Zanim o zarządzaniu różnorodnością warto powiedzieć zdanie o tym czym jest różnorodność. Otóż Słownik Języka Polskiego definiuje termin „różnorodny” jako złożony z rzeczy, osób itp. różnego rodzaju; rozmaity. A jak byśmy chcieli poszukać synonimu różnorodności to z powodzeniem możemy użyć słów: bogactwo, wielorakość czy niejednolitość. Wiemy intuicyjnie, że różnorodność ma znaczenie. To teraz przejdźmy do tego na czym może polegać zarządzanie różnorodnością.
Upraszczając, zarządzanie różnorodnością jest o różnorodnych osobach, którym przychodzi razem współpracować, robić wspólne biznesy, zarządzać, komunikować się, tolerować i szanować się w jednym, wspólnym świecie. Natomiast z perspektywy biznesowej i miejsca pracy zarządzanie różnorodnością przejawia się dostrzeganiem przez menedżerów różnic między ludźmi w organizacji i oznacza świadome rozwijanie strategii, polityk i programów, które tworzą klimat dla poszanowania i wykorzystania tych różnic na rzecz organizacji. To działania zmierzające do optymalnego wykorzystywania rozmaitych cech pracowników w miejscu pracy.
Jakie korzyści płyną z prowadzenia polityki różnorodności wewnątrz firmy?
Coraz więcej badań wskazuje na to, że firmy o bardziej zróżnicowanych zasobach ludzkich radzą sobie lepiej w całym szeregu kwestii począwszy od zarabiania pieniędzy czy ograniczania kosztów po bycie bardziej innowacyjnym. Bardziej zróżnicowane zespoły wydają się bardziej innowacyjne i kreatywne oraz mogą podejmować „lepsze” decyzje poprzez szerszą gamę punktów widzenia i doświadczeń. Co więcej, bardziej otwarte środowisko pracy przyciąga lepsze, bardziej kreatywne osoby. Atrakcyjne warunki zatrudnienia oraz atmosfera pracy przyjazna zatrudnionym osobom sprzyjają także zatrzymywaniu talentów w organizacji. Jeśli w firmie są pracownicy, którzy odzwierciedlają różnorodność bazy klientów, z większym prawdopodobieństwem zwiększa się dostęp do nowych rynków i nowych klientów.
Można wskazać jeszcze kilka innych korzyści z prowadzenia polityki zarządzania różnorodnością wewnątrz firmy. Na uwagę zasługują kwestie wzrostu lojalności klientów i utrzymania obecnych klientów, lepszej satysfakcji klientów czy ograniczenia ryzyka związanego z dyskryminacją w miejscu pracy, aż po uniknięcie ewentualnych procesów sądowych. Myślę, że przykłady które pokazałam przekonują, że poza „dobrą rzeczą do zrobienia”, istnieje również silne uzasadnienie biznesowe dla podejmowania działań na rzecz zarządzania różnorodnością w firmie.
Jak przekłada się taka polityka na wyniki?
Pozytywnie. Dostępnych jest wiele badań i raportów, które pokazuję, że wdrażanie polityki zarządzania różnorodnością przekłada się na wyniki przedsiębiorstwa. Firmy o bardziej zróżnicowanych zasobach ludzkich (pracownikach, współpracownikach) osiągają wyższe zyski. Na przykład, badania przeprowadzone przez McKinsey wśród 366 firm z różnych branż w Kanadzie, Ameryce Łacińskiej, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych wykazały, że firmy o większym zróżnicowaniu ze względu na rasę, pochodzenie etniczne czy płeć uzyskują lepsze wyniki finansowe. W Stanach Zjednoczonych badania wykazały, że za każde 10 proc. wzrostu zróżnicowania rasowego i etnicznego w zespole wyższego szczebla, zysk (EBIT) wzrósł o 0,8 proc.
Ten wzrost był jeszcze wyższy (3,5 proc.) w Wielkiej Brytanii. Inny przykład, długoletnie 19-letnie badania – 215 firm ujętych w rankingu „Fortune 500” udowodniło istnienie silnej korelacji (zależność) pomiędzy wysokim odsetkiem promocji kobiet na stanowiskach kierowniczych a wysoką rentownością firmy. To pokazuje, gdzie znaleźć klucz do zwiększania zysków w firmie. Istnieje wiele innych badań, które doprowadziły do podobnych wniosków. Badania z całego świata pokazują wielokrotnie, że im bardziej zróżnicowane firmy czy większa różnorodność zasobów ludzkich (płeć, pochodzenie etniczne itp.) to firmy mają tendencję do przewyższania swoich konkurentów.