Okres pandemii i ograniczonej aktywności mocno odbił się na wielu płaszczyznach naszego codziennego życia, w tym na kwestiach zdrowotnych. Zaniedbujemy zarówno profilaktykę, diagnostykę, jak i terapię. Polpharma jako największa polska firma farmaceutyczna, zauważa te sygnały i aktywnie angażuje się w edukację i prewencję chorób. Kampanie Polpharmy, takie jak „Ciśnienie na życie”, „Przygotuj się na wstrząs” czy „Narodowy Program Wykrywania POChP”, są znane tysiącom Polaków. Od 2012 r. firma Polpharma realizuje również program bezpłatnych badań Strefa na Zdrowie.
COVID-19 miał wpływ na stan zdrowia nie tylko pacjentów bezpośrednio dotkniętych wirusem, ale także osób, które w wyniku pandemii przerwały leczenie chorób przewlekłych lub które zrezygnowały z badań kontrolnych. Zaniechania te wynikały częściowo ze spadku zainteresowania schorzeniami, o których często zapominamy lub spychamy na dalszy plan – na przykład profilaktyczne badania wzroku. Powodem zaniedbania profilaktyki był ograniczony zakres działalności polskiej służby zdrowia spowodowany pandemią COVID-19.
Efektem ponad dwóch lat pandemii jest znaczące zmniejszenie liczby wykonywanych zabiegów i badań profilaktycznych w zdecydowanej większości specjalizacji medycznych. Dane NFZ, które przeanalizowała Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych wskazują, że tylko w ramach programu Profilaktyka 40 PLUS liczba pacjentów zgłaszających się na kontrole spadła w trakcie pandemii o 30-40 proc. Z kolei z danych GUS wynika, że w 2020 roku – pierwszym pełnym roku pandemii – zaledwie 16,1 proc. kobiet wykonało badanie cytologiczne wobec 18,2 proc. w 2016 roku.
Obostrzenia, lockdown i przede wszystkim strach przed COVID sprawiły, że niestety inne kwestie zdrowotne, w tym zdrowie oczu, zeszły w świadomości społecznej na plan dalszy. Pacjenci nie zgłaszali się z objawami do okulisty lub opóźniali wizytę lekarską, często nawet rezygnując z już wcześniej zaplanowanych zabiegów. Dobrze obrazują to cyfry – w 2020 roku zanotowaliśmy spadek liczby operacji zaćmy o 30 proc. w stosunku do 2019 roku, a w grupie wiekowej najbardziej potrzebujących, czyli 70+, o blisko 45 proc. W tym samym czasie liczba nowych rozpoznań zaćmy spadła o około jedną trzecią. W efekcie obserwujemy teraz zwiększone zapotrzebowanie na badania i leczenie okulistyczne, jednocześnie zgłasza się do nas więcej chorych w gorszym stanie niż przed pandemią – mówi prof. dr hab. n. med. Jacek Szaflik, kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki WUM.
Warto wspomnieć także o naszych bliskich sąsiadach, czyli ludności ukraińskiej, której w ostatnim czasie w Polsce jest więcej. Ludność ta została zmuszona do opuszczenia swojego kraju z powodu konfliktu zbrojnego.
Wiele eskalujących przez lata czynników odwróciło uwagę części osób od regularnego dbania o swój stan zdrowia. Z kolei nasi goście ze wschodu, pochłonięci problemem odnalezienia się w nowej rzeczywistości, mogli zignorować lub przegapić pojawienie się alarmujących objawów – wyjaśnia Ewa Piekarska-Dymus, prezes zarządu Stowarzyszenia Polska Misja Medyczna.
Akcja Strefa na Zdrowie Polpharmy jest odpowiedzią na potrzebę popularyzacji badań profilaktycznych. Celem akcji jest ułatwienie dostępu do takich badań osobom powyżej 40. roku życia. Do tej pory przebadanych zostało ponad 22 tysiące pacjentów podczas 111 akcji na terenie całej Polski.
Tegoroczna, dziesiąta już, edycja objęła 6 polskich miast. Mobilne centrum diagnostyczne od sierpnia do września odwiedziło: Starogard Gdański, Rybnik, Kobyłkę, Sieradz, Przemyśl oraz Nową Dębę. Był to sygnał przypominający nam wagę regularnego dbania o swój stan zdrowia, dlatego akcja spotkała się z dużym zainteresowaniem. Pakiety badań obejmowały: kardiologię (profil lipidowy, D-dimery, EKG i ciśnienie tętnicze), diabetologię (poziom glukozy we krwi, hemoglobina glikowana), pulmonologię (badanie spirometryczne) oraz okulistykę (badania przesiewowe w kierunku jaskry – pomiar ciśnienia w gałce ocznej i badanie lampą szczelinową). Na miejscu można było otrzymać materiały edukacyjne i poznać zasady przeciwdziałania najpopularniejszym schorzeniom.
W tym roku organizatorzy Strefy na Zdrowie zachęcali do kontrolowania zdrowia i kontynuowania leczenia chorób przewlekłych, zarówno polskich pacjentów, jak i uchodźców z Ukrainy. Do współpracy zaproszona została Polska Misja Medyczna, która pomogła w doborze części lokalizacji oraz zapewniła personel wspierający pracę lekarzy obsługujących Strefy. Łącznie wykonano ponad 2000 konsultacji połączonych z diagnostyką. Lekarze specjaliści zdiagnozowali kilkadziesiąt podejrzeń jaskry, wiele przypadków nieleczonego nadciśnienia tętniczego, stanu przedcukrzycowego oraz źle kontrolowanej cukrzycy, a także jeden zawał.
